Depresyon Nedir? Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Depresyon Nedir
Kişinin hayatındaki aktivitelerde ilgi kaybı ve sürekli bir üzüntü hissi ile karakterize bir ruh hali bozukluğudur. Çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir ve her yaştan insanı etkileyebilir.
Depresyon Belirtileri
Depresyonun belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterse de, genellikle şunları içerir:
- Derin üzüntü, umutsuzluk veya endişe hissi
- Normalde keyif aldığınız şeylere ilginin azalması
- Aşırı yeme veya yetersiz yeme, uykusuzluk veya aşırı uyuma
- Düşük enerji ve yorgunluk
- Odaklanma, karar verme veya hatırlama zorluğu
- Fiziksel ağrılar (baş ağrısı, mide ağrısı)
- Kendine zarar verme veya intihar düşünceleri
Depresyon Nedir ve Depresyon Türleri Nelerdir
Depresyonun çeşitli türleri vardır ve her biri farklı özellikler ve tetikleyiciler gösterir:
Majör Depresyon
Majör depresyon, kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve genel ruh halini ciddi şekilde etkileyen bir ruhsal bozukluktur. Genellikle derin üzüntü, ilgi kaybı ve enerji düşüklüğü ile karakterize edilir. Hem genetik hem de çevresel faktörlerden kaynaklanır. Kişinin yeme, uyku ve sosyal etkileşim gibi temel yaşam alışkanlıklarını olumsuz yönde etkiler. Bu durum, kişinin normal aktivitelere karşı isteksizlik hissetmesine ve hayattan zevk alamaz hale gelmesine neden olur.
Belirtileri:
- Sürekli ve derin bir üzüntü, boşluk veya umutsuzluk hissi
- Günlük aktivitelere, hobilere ve sosyal etkinliklere karşı ilgi kaybı
- Yorgunluk ve enerji eksikliği
- İştah ve uyku düzeninde önemli değişiklikler
- Kendine zarar verme veya intihar düşünceleri
- Konsantrasyon ve karar verme güçlüğü
- Kendini değersiz veya suçlu hissetme
Mevsimsel Depresyon
Mevsimsel depresyon, sonbahar ve kış aylarında görülen, mevsim değişikliklerine bağlı duygusal düşüşlerle tanımlanan bir depresyon türüdür. Genel depresyonun bir alt tipi olarak kabul edilir ve tedavisi genellikle ışık terapisi gibi mevsime özgü yöntemleri içerir.
- Sabahları zor uyanma ve sabah yorgunluğu
- Aşırı yeme ve uyuma eğilimi, özellikle karbonhidratlara yönelme
- Kilo artışı
- Genel bitkinlik ve enerji düşüklüğü
- Konsantrasyon güçlüğü
- Sosyal aktivitelerden ve çevreden uzaklaşma
- Karamsarlık ve umutsuzluk
- Hayattan keyif alamama
Mevsimsel depresyon, bazı canlıların kış uykusu alışkanlıklarıyla benzerlik gösterir. İnsanlarda bu durum, modern yaşamın gerekliliklerine uyum sağlamada zorluklara yol açabilir ve ciddi depresyon hallerine dönüşebilir. Bu belirtiler her kış meydana geliyorsa, tanı ve tedavi için bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
Postpartum Depresyon
Doğum sonrası depresyon, doğumdan sonra ilk yıl içinde ortaya çıkabilen, kaygı, takıntı, umutsuzluk ve yalnızlık hisleri içeren bir duygu durum bozukluğudur. Kendine veya bebeğe zarar verme düşünceleri ve intihar düşünceleri içerebilir ve doğumdan hemen sonra ya da ilk yıl içinde herhangi bir zamanda başlayabilir.
Atipik Depresyon
Gülümseyen depresyon (Atipik depresyon), bireyin derin üzüntü ve moral bozukluğu yaşarken dışarıya karşı mutlu ve iyi görünme çabasıdır. Bu durum, genellikle kişinin içsel duygularını ve sıkıntılarını saklamasını içerir. Atipik depresyon terimi, bu durum için sıklıkla kullanılır ve birey, gerçekte umutsuz ve mutsuz hissetmesine rağmen, dışarıdan bakıldığında normal veya mutlu görünebilir. Bu tür depresyonun teşhisi için belirtilerin en az iki hafta sürmesi gerekir.
Distimi (Kronik Depresyon)
Distimi, aynı zamanda kronik depresyon olarak da bilinen, uzun süreli bir depresyon formudur. Bu durum, en az iki yıl süren hafif ila orta derecede depresif belirtilerle karakterize edilir. Distimi, majör depresif bozukluktan daha az şiddetli olmasına rağmen, sürekliliği ve uzun vadeli etkileri nedeniyle kişinin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Distiminin Belirtileri:
- Sürekli, hafif/orta derecede üzüntü veya depresif ruh hali
- Enerji eksikliği ve yorgunluk
- Uyku ve iştah değişiklikleri
- Düşük öz saygı ve umutsuzluk
- Odaklanma ve karar verme güçlükleri
Depresyonla Başa Çıkma
Depresyonla başa çıkma konusunda uygulanabilecek birkaç strateji var. Bu stratejiler, depresyonun etkilerini azaltmaya ve kişinin genel iyilik halini iyileştirmeye yardımcı olur:
- Sosyal Bağlantıları Koruma: Depresyonla mücadele ederken insanlar genellikle kendilerini izole eder. Ancak; aile, arkadaşlar ve çevreyle bağlantıda kalmak, destek sağlar ve iyileşme sürecine katkıda bulunur. Sosyal etkileşimler, olumlu duyguları artırıp izolasyon hissini azaltır.
- Aktif Olmak: Fiziksel aktivite, depresyon semptomlarını hafifletmek için etkili bir yoldur. Düzenli egzersiz, serotonin ve endorfin gibi iyi hissettiren kimyasalların seviyelerini artırır, stresi azaltır ve genel ruh halini iyileştirir. Hafif yürüyüşlerden yoga ve aerobik egzersizlere kadar her türlü aktivite faydalı olur.
- Olumlu Düşünceyi Teşvik Etmek: Depresyon sırasında olumsuz düşünce kalıpları yaygındır. Bu düşünceleri sorgulamak ve yerine daha gerçekçi ve olumlu düşünceler koymak önemlidir.
- Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, depresyonla mücadelede kilit bir rol oynar. Düzenli uyku, dengeli ve besleyici bir diyet, ruh halini ve genel sağlığı iyileştirebilir.
Bu stratejilerin yanı sıra, profesyonel yardım almak da çok önemlidir. Bir sağlık profesyoneli, depresyonla mücadelede size özel bir tedavi planı sunar. Gerekirse ilaç veya terapi gibi tedavi seçeneklerini önerir. Depresyon ciddi bir sağlık durumudur ve uygun tedavi ile yönetilebilir. Kendinizi kötü hissettiğinizde profesyonel yardım almakta tereddüt etmeyin.
Depresyon nedir? Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Yule Psikoloji Enstitüsü
Kaynaklar
Causes, A. T. (2015). Heterogeneity of postpartum depression: a latent class analysis. The Lancet Psychiatry, 2(1), 59-67.
Keck, M. E. (2010). Depression. Switzerland: Lundbeck (Schweiz) AG.
Knoll, A. T., & Carlezon Jr, W. A. (2010). Dynorphin, stress, and depression. Brain research, 1314, 56-73.
Miller, L. J. (2002). Postpartum depression. Jama, 287(6), 762-765.
Mete, H. E. (2008). Kronik hastalık ve depresyon. Klinik Psikiyatri, 11(3), 3-18.
İlgili Makaleler
Çocuk İstismarı ve Mağdur Çocukla Görüşme Teknikleri
ÇOCUK İSTİSMARI: Dünya Sağlık Örgütü’ne göre çocuk istismarı, çocuğun sağlığını,...
Duygudurum Bozukluğu Nedir
Duygudurum bozukluğu, kişinin duygu durumunda sürekli veya tekrarlayan...
Mevsimsel Depresyon Nedir?
Mevsimsel Depresyon Mevsimsel depresyon, genellikle kış aylarında ortaya çıkan...
Göç ve göçün psikolojik etkileri
Göç Göç, birçok nedenden ötürü insanların kendi yaşam yerlerinden kopup...